sigh

O αναστεναγμός ή στεναγμός είναι μια ξαφνική βαθειά, κοφτή, ακούσια, εισπνοή-εκπνοή που μπορεί να ακούγεται ή να μη γίνεται ακουστή. Παρατηρείται σε άτομα όλων των ηλικιών και  συνήθως είναι προϊόν παρατεταμένου στρες, θλίψης, στενοχώριας, φανερής ή συγκεκαλυμμένης κατάθλιψης. Ο αναστεναγμός είναι μια ξεχωριστή αναπνευστική συμπεριφορά με συγκεκριμένους ψυχοφυσιολογικούς ρόλους. 

Η αναπνοή είναι μια κρίσιμη, πολύπλοκη και εξαιρετικά ολοκληρωμένη λειτουργία του ανθρωπίνου σώματος, στην οποία συμμετέχει το αναπνευστικό σύστημα. Η φυσιολογική ρυθμική αναπνοή, που αναφέρεται επίσης ως εύπνοια (eupnea), είναι διανθισμένη με ποικίλες μορφές  αναπνοής. Ο αναστεναγμός είναι μία από αυτές τις μορφές αναπνοής, απαραίτητη για τη διατήρηση της αποτελεσματικής ανταλλαγής αερίων, αποτρέποντας τη σταδιακή κατάρρευση των κυψελίδων στους πνεύμονες, της γνωστής ως ατελεκτασίας. 

Κρίσιμη για τη δημιουργία τόσο του αναστεναγμού, όσο και της ευπνεϊκής αναπνοής είναι μια περιοχή του νωτιαίου μυελού που είναι γνωστή ως σύμπλεγμα preBötzinger (preBötC). 

Γίνονται προσπάθειες για τον εντοπισμό των κυτταρικών οδών που συνδέουν τον αναστεναγμό καθώς και το φτάρνισμα, το χασμουρητό και τον λόξυγκα με άλλες περιοχές του εγκεφάλου για να κατανοήσουμε καλύτερα πώς ενσωματώνονται και ρυθμίζονται στο πλαίσιο άλλων λειτουργιών, όπως η χημειοαίσθηση, η όσφρηση και η νόηση. 

Η αποκάλυψη αυτών των αλληλεπιδράσεων μπορεί να προσφέρει σημαντικές γνώσεις για τους διαφορετικούς ρόλους αυτών των συμπεριφορών στην έναρξη της διέγερσης, στην τόνωση της επαγρύπνησης και στην αναμετάδοση ορισμένων καταστάσεων συμπεριφοράς. 

Αν και οι στεναγμοί και η φυσιολογική εισπνοή δημιουργούνται μέσα στο ίδιο δίκτυο, παρουσιάζουν διακριτά χρονικά χαρακτηριστικά. Ενώ οι αναστεναγμοί εμφανίζονται κάθε λίγα λεπτά, η κανονική αναπνοή δημιουργείται σε εύρος δευτερολέπτων. Και οι δύο διαφοροποιούνται από διακριτούς ρυθμιστικούς και συναπτικούς μηχανισμούς, και πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι αυτοί οι μηχανισμοί ρυθμίζονται από εισροές από διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου. Ένας σημαντικός ρυθμιστής των στεναγμών είναι η υποξία, που εμπλέκει τους αναστεναγμούς στην απόκριση διέγερσης.